.png)
Fotoğraf yolculuğuna ilk başlayan herkes kompozisyonun fotoğraftaki ilgi çekici odak noktalarının biri olduğunun farkında değildir. Birçok bölge ve alanda olduğu gibi Denizli`de de birçok tarihi mekan ve kompozisyon örnekleri bulunmasına rağmen, halen bu kurallara dikkat etmeyen birçok sokak ve düğün fotoğrafçısı bulunmaktadır. Bu yazımızda en iyi düğün fotoğrafçısı ve en iyi sokak / doğa fotoğrafçıların dikkat etmeleri gereken kompozisyon kurallarından bazılarını anlatmaya çalışacağım. Bu blogdan sonra eminim ki film, sanat, mimari, doğa, düğün fotoğrafçılığında kompozisyonları siz de göreceksiniz.
Fotoğrafta Kompozisyon Nedir?
Fotoğrafçılıkta kompozisyon sanat eserlerinin biçimsel yapısını temsil eden bir terimdir.
Kompozisyonun ifade ettiği bazı noktalar;
Nesnelerin düzenleri ve geometrik şekilleri.
Perspektif ve çizgiler (gerçek ve hayal edilen).
Simetri, gruplama, yapı, ızgara ilişkileri.
Işık, renk ve kontrast.
3/1 Kuralı
Üçte bir kuralı en temel ve en yaygın kullanılan fotoğrafçılık kompozisyon kurallarından biridir. İnsan gözü ilk bakışta özneyi bölen çizgiler ile daha fazla ilgilenir. Birçok DSLR kameralara bu kılavuz çizgileri vardır. Fotoğraf çekimlerinizi bu kurala göre yaparsanız ilgi çekmek istediğiniz noktalarda hedefinize daha hızlı ulaşabilirsiniz. Eğer sizin fotoğraf makinenizde kılavuz çizgileri görünmüyorsa menü içerisinden bu özelliği açabilirsiniz.
Altın Oran
Altın oran Üçte bir kuralına çok benzeyen ve aynı teknik prensiplere bağlı farklı bir kuraldır. Birçoğu tarafından aynıymış gibi algılansa da aslında farklıdır ve insan gözüne daha hoş gelmektedir. Üçte bir Kuralı 1: 1: 1 çerçeveye, Altın oran ise 1: 1.618 çerçeveye dayanır. Sinema ve fotoğraf sanatı dünyasında yüz yılldır kullanılmaktadır. Bu iki kural arasındaki en büyük farklardan bir tanesi de, çerçeve içerisindeki kesişme noktaları fotoğrafın merkezine daha yakın olmasıdır.
Çizgiler / Hatlar
Çizgiler yönlendirmek için mükemmeldir, çünkü ilk bakışta sizi önemli noktaya götürür. Çizgiler ve hatlar daha çok mesafe ve derinlik hissi için kullanılır. Fotoğraflarınıza üç boyut ve perspektif hissi kazandırır. Yön ve ruh halini yönetmek için çok güzel bir tekniktir.
Bunlardan bazı örnekler vermek gerekirse;
Yatay çizgiler genellikle sakin bir his uyandırır ve ufuk çizgisi bunun en güzel örneğidir.
Dikey çizgiler ise etkileyici ve güçlüdür. Yüksek binalar ve ağaçlar için bir ölçü hissi verir.
Çapraz çizgiler bir hareket etkisi kazandırır ve durağanlığı engeller. Örneğin, bir ayak izini ortalamak yerine çapraz görünmesini sağlayın.
Yakınsanan çizgiler dram ve gizem duygusu verir. Bir yolun kaybolma noktasına yaklaştığında ileride ne olduğu konusunda merak uyandırır.
Eğri çizgiler doğal ortamlardaki çekimlerde yaygındır. Bu kuralla ilgili nehirler ve patika yollar gibi örnekler verilebilir.
Altın Sarmal
Altın Sarmal, Spiral, Salyangoz veya Fibonacci eğrisi olarak ta bilinir ve birçok karenin kesişmesiyle oluşmuştur. Altın Sarmal`ın yolunu belirleyen noktalar vardır. Bu kompozisyon tekniği doğal bir akış oluşturur ve seyirciyi fotoğrafınızdaki dikkat çekmek istediğiniz noktaya götürür.
Altın Üçgen
Mimarların ve sanatçıların tasarımlarında dikkat ettikleri fotoğrafa veya yapıya dinamiklik kazandıran bir tekniktir. Doğada, binalarda ve diğer klasik sanat biçimlerinde daha çok ön plana çıkar.
Nasıl Kullanılır: İlk olarak, çerçevenin sol alt köşesinden sağ üst köşesine çapraz bir çizgi çizersiniz. Ardından, 90 derecelik bir açıyla ilk çizgiyle kesişen başka bir çapraz çizgi çizin. Buna dikey çizgi denir. Bunu başka şekilde de yapabileceğinizi unutmayın! Yine, dikkat edilmesi gereken nesneleri kesişme noktalarına koyun veya ana hatlarının çizdiğimiz hayali çizgileri takip etmesini sağlayın.
Alan Derinliği
Alan derinliği daha çok DSLR makinelerimizde kullandığımız lens ile alakalıdır. Bu tarz çekimleri diyafram ayarlarından yardım alarak gerçekleştiririz. Daha çok Düğün fotoğrafçılığında ve portre fotoğrafçılığında ön plana çıkmaktadır. Konuya daha fazla dikkat çekmek için kullanılan bu teknik kişi fotoğrafçılığında diyafram değerini minumum (F değeri 2,8 - 4 Arası) olarak ayarlayarak konuyu arkaplandan kopararak daha dikkatçekici kılabiliriz. Doğa ve manzara fotoğrafçılığında bu olay ters işle ve mümkün olan en yükek diyafram değeri tercih edilerek (F değeri 8 - 22 Arası) manzaranın tamamının net olması sağlanır.
Çerçeveleme
Çerçeveleme tekniğinde birçok materyal veya yapıdan faydalanabiliriz. Örneğin Pencere içerisinde görünen konu, kemer altındaki kişi, ağaç dalları gibi birçok malzeme çevremizde bulunur. Çekim yaparken kareleri bulmak iyi bir gelişmiş gözlem yeteneği gerektirir. Sürekli olarak çevremizi analiz edip farklı açıdan düşünerek bu yetimizi daha ileri taşıyabiliriz. Etrafımızda doğan çerçeveler bulunmuyorsa kendi çerçeve ve konseptimizi oluşturabiliriz. Örnek olarak çamaşırların arasında bir kişi çektiğinizi hayal edin, bu kişiyi yan profilden ve çarşafların içerisinde olarak düşünün...
Yine ilginç çerçeveler için bir sınır yoktur, her şey gözlem ve hayalgücümüze bağlıdır.
Dolgun Kadraj
Kadrajı doldurmak görselin etrafındaki dikkat dağıtıcı nesneleri gizleyerek kişiyi daha cazip kılmanızı sağlar. Bu kuralı kullanırken arka planın mümkün olduğunca sade kalması için çaba gösterirsiniz. Çerçeveyi doldurup çekim yaparken dikkatli olmak gerekir, örnek olarak bir çocuk çekimi yapıyor ve doğum günü partisi gibi hikayesi olan fotoğraflarda arka planı az da olsa dahil etmeli ve hikayeyi anlatmaya özen göstermelisiniz, yoksa fotoğrafınızın ruhunu kaybedebilirsiniz. Unutmayın bir fotoğrafın hikayesi yoksa veya bir duyguyu yansıtmıyorsa boşuna yer işgal etmemelidir.
Olumsuz (Negatif / Boş) Alan
Negatif alan kullanımlarında genel olarak dikkat etmemiz gereken en önemli unsur arka planın sade ve yumuşak geçişlere sahip olmasıdır. Bu tür arka olanlarda nesne daha dikkat çekici hal alır. Bu tarz çekimler daha çok Düğün fotoğrafçılığı, ürün fotoğrafçılığı ve mockup tasarımlarda tercih edilir. Boş Alan olarak da adlandırılan bu tür çekimler nesnenin ruh halini de anlatan tonlamalarla desteklenmelidir. Olumsuz alanlı çekimlerde dikkat edilmesi gereken bir diğer kural ise, nesnenin bakışı (Burada çekirgenin yönü) hangi yöne ise boş alanımız aynı yönde olmalıdır. Örnek olarak bir modelimizin başı sağa doğru olsaydı, negtif alanımızı sağa doğru bırakmamız gerekirdi. Aksi taktirde fotoğrafın dengesini bozardı. Dengesi kaçmış fotoğraflar beğenilmeyen fotoğraflardır.
Tek Çift Kuralı
Bu kuralı daha akılda kalması açısından tek çift kuralı olarak nitelendirdim. Birçok Profesyonel daha çok oran kural veya oran ve orantı olarak adlandırabilir. Gözler çift sayıda olan nesneler yerine daha çok tek sayıda olan nesnelere kayar. En azından oranlar kuralının arkasındaki teori budur. Bu tür çekimler reklam fotoğrafçılarının tercihi oluştur.
İki baza arasında bir yatak düşünün. Sizce dikkat çekilmek istenen nokta neresi olurdu?
Bakış açısı
Çekim yaptığınız kişi yada nesneye yukarıdan bakmak ve aşağıdan bakmak anlam açısından büyük farklar içerir. Bu teknik fotoğraf ve sinema sektöründe çerçeveye anlam ve duygu katıp hissiyatı etkiler. Bir kişinin veye nesnenin görüntüsünü aşağıdan çekerek olduğundan büyük göstermek; o kişinin baskın karakter ve değerli göstermek anlamı taşır. Bunun tam tersi olarak yukarıdan yapılan çekimlerde ise ezik, itilen, değersiz anlamı ifade edecektir. Göz hizasında çekim yapmak izleyiciye dünyayı fotoğrafçı ile aynı seviyede görme şansı verir. Bakış açısı sadece yüksek, düşük ve göz seviyesiyle sınırlı değildir. Uzun mesafeden veya yakından çekim yaparak görüntünün algısını da değiştirebilirsiniz.
Simetri
Simetri kuralı; bir tarafın yansımasının diğer tarafta bulunması veya birbirine benzeyen, bir tarafta diğer tarafta olduğu gibi görünen bir görüntüdür. Bir simetri çizgisi oluşturmak için görüntü dikey veya yatay olarak bölünebilir. Yansımalar mükemmel bir simetri örneğidir, ancak doğada ve insan yapımı yapılarda diğer simetri formları bulunabilir. Simetrik görüntüler çekerken yapının ortasından çekim yapın ve kameranın yapıya paralel ve eşit olduğundan emin olun.
Desenler
Daha çok macro (makro) fotoğrafçılığın dikkat etmesi ve doğada göze çarpmayan çekim tarzıdır. Konulara daha yakından bakarak kalıpları da bulabilirsiniz. Sizi çevreleyen tüm desenleri fark etmeye başladığınızda, başka bir şey görmek zor olacak.
Denge
Bir görüntüdeki denge bazen simetri ile karıştırılır, ancak her zaman aynı değildir. Bir görüntü çerçevenin her iki tarafında eşit ağırlıklı öğelere sahip olarak dengelenebilirken, denge aynı zamanda renk, ton ve simetri dengesi anlamına da gelebilir. Üçte bir kuralı kullanırken, ön planda daha büyük, daha baskın bir konu olması yaygındır. Ancak bu, görüntüye dengesiz bir his verir. Bu, arka plana daha küçük, daha az önemli bir öğe eklenerek düzeltilir.
Renkler
Renk kompozisyonu, birbiriyle eşleşen farklı renk öğelerini birleştirme sanatıdır. Tamamlayıcı renkler oluşturan birincil ve ikincil benzerlerini bilmek gerekir. Örneğin, mavi (birincil) ve ikincil rengi turuncu tamamlayıcı olarak kabul edilir. Bu tonlar sinema sektöründe çok fazla kullanılmakta ve "Orange and Teal" efekti olarak bilinir.
Renk kullanımı görüntünüzün ruh halini büyük ölçüde değiştirebilir.
Daha soğuk renkler (maviler, yeşiller ve morlar) sakin ve sakin bir ruh hali yaratır.
Kırmızı, turuncu ve sarı gibi daha sıcak renkler enerjik veya mutlu bir ruh hali yaratır.
Renkler ayrıca bir ana öğeye dikkat çekmek için de kullanılabilir. Doymamış veya tek renkli bir arka plana bir renk patlaması eklemek güçlü bir odak noktası oluşturur. Çevrenizdeki dünyadaki renklere dikkat edin. Farklı renklerin sizi nasıl hissettirdiğine dikkat edin ve bunları fotoğraflarınıza dahil edin.
Fotoğraf Kompozisyon Kurallarını Öğrenin, Ancak Kendinizi Hapsetmeyin..!
Fotoğraf kompozisyonu kurallarının sizi bir kalıba hapsolmuş gibi hissetmenize izin vermeyin ve kural dışına çıkmaktan çekinmeyin. Kurallar eğlenceli olabilir, özellikle de onları kırdığınızda. Bununla birlikte, önce kuralları öğrenmek ve sonra bunları kırmanın yollarını bulmak için söylenecek çok şey var. Gerçekten Picasso`nun harika bir sözü var...
“Bir profesyonel gibi kuralları öğren, böylece onları bir sanatçı gibi kırabilirsin.” (Pablo Picaso)
Bu sözü şahsen seviyorum çünkü sanatçı olmak demek, istediğiniz her şeyi oluşturma özgürlüğüne sahip olmak demektir. Eğlenin! Yaratıcı olun ve yeni şeyler denemek için kendinizi zorlayın. Artık çarpıcı fotoğraflar için bu ipuçlarını öğrendiğinize göre, daha iyi bir fotoğrafçısınız.
Ama gerçek şu ki, yolculuk burada bitmiyor. Daha fazla ipucu, püf noktası ve sır var. Hepsi muhteşem fotoğraflar çekmenize yardımcı olacak ve tüm bu sırları öğrenmek istiyorsanız, FotoBlog bültenine kaydolmanızı tavsiye ederim. Abonelerimizle ipuçlarını, püf noktalarını ve sırları da içeren her türlü harika bilgiyi paylaşıyoruz. Tüm bunlar profesyonel olarak birinci sınıf fotoğraflar çekmenize yardımcı olacaktır. Bu FotoBlog ve bilgi paylaşımlarının Tamamen ÜCRETSİZ olduğunu söylemiş miydim? Işık Sizinle Olsun...